File:AGAD Great Comet of 1811 description.jpg

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search

Original file(667 × 1,075 pixels, file size: 217 KB, MIME type: image/jpeg)

Captions

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Summary[edit]

Description

Ksiądz Jakub Jamroziński, proboszcz parafii Nagłowice, umieścił w księdze urodzeń, małżeństw i zgonów z 1811 opis komety oraz anomalii pogodowych, wywołanych tym zjawiskiem.
Miejsce: Nagłowice, wieś w powiecie jędrzejowskim, będącej od 1540 własnością Mikołaja Reja, kościół parafialny.
Autorem dokumentu jest ksiądz Jakub Jamroziński urodzony 7 VII 1756, jsyn Jana i Reginy z Pilnych. Święcenia kapłańskie przyjął 23 XII 1780. Wkrótce potem został skierowany do Sędziszowa. Niestety nie ustalono kiedy trafił do Nagłowic, gdzie był proboszczem. Zmarł w Nagłowicach w 1819. Na podstawie jedynej pozostałej po nim osobistej zapiski, umieszczonej w parafialnej księdze urodzeń, małżeństw i zgonów, można wywnioskować, że był żywo zainteresowany tym, co działo się wokół, tak w kraju (konkretyzuje porę gradobicia, wiążąc ją z faktem wkroczenia wojsk austriackich w granice Księstwa Warszawskiego), jak i na terenie swojej parafii (opis przebiegu prac polowych).
Choć opisywane wydarzenie miało miejsce dopiero około 15 września, to już od początku roku następowały niespotykane w tym rejonie anomalia pogodowe, które zapowiadały pojawienie się komety. Zima była krótka i bardzo mroźna, wiosna upalna, susza zniszczyła plony zbóż, kapusty i ziemniaków. Wzmianki o dniach świętych Wojciecha i Michała pozwalają ustalić terminy poszczególnych prac polowych. Wreszcie w kilku zdaniach autor opisuje kometę i jej drogę po niebie - “bieg tego komety z wozu niebieskiego był ku południowi, przeszedł aż za drogę mleczną, promienie jego były obrócone do góry, troszkę nachylone ku północy i bardzo długie”, oraz że można ją było obserwować od około 15 września do połowy grudnia 1811.
Opis ten dokładnie zgadza się z charakterystyką Wielkiej Komety z 1811, która weszła w pozycję najbliższą Słońcu i była widoczna z Ziemi od 12 IX 1811. Opis ten jest tym ważniejszy, że okres obiegu Wielkiej Komety wynosi 3100 lat i nie każdemu śmiertelnikowi dane jest ją oglądać.
Ksiądz Jamroziński zatytułował swoją zapiskę “Ad perpetuam rei memoriam”, chcąc zachować dla potomności opis roku, w którym na nagłowickim niebie pojawiła się kometa. Umieścił ją na pierwszej stronie księgi stanu cywilnego, stanowiącej swojego rodzaju kronikę żywotów ludzkich, zachowaną w annałach historii, choć, sądząc z zachowanych tego typu dokumentów, nie było praktykowane sporządzanie w nich różnych luźnych zapisków (w przeciwieństwie do okresu przed 1810, kiedy w księgach metrykalnych można takowych spotkać wiele). Wiedział, że pamięć o komecie, której pojawienie się było dla miejscowej ludności wydarzeniem niezwykłym i budzącym grozę, przetrwa razem z tą księgą. Swoje spostrzeżenia zapisał najprawdopodobniej już po ukończeniu spisywania księgi i sygnował je datą 29 stycznia 1812.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski i łaciński, 1 karta papierowa o wym. 360 x 225 mm, część jednostki
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Kielcach Oddział w Jędrzejowie, Akta stanu cywilnego parafii Nagłowice, sygn. arch. 3, k.1v
Autor komentarza: Iwona Kwiatkowska

Autor fotografii: Iwona Pogorzelska
Date
Source Archiwum Główne Akt Dawnych
Author Ksiądz Jakub Jamroziński, proboszcz parafii Nagłowice

Licensing[edit]

Public domain

This work is in the public domain in its country of origin and other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 100 years or fewer.


You must also include a United States public domain tag to indicate why this work is in the public domain in the United States.

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current17:44, 22 November 2014Thumbnail for version as of 17:44, 22 November 2014667 × 1,075 (217 KB)Happa (talk | contribs)VicuñaUploader 1.20

The following page uses this file:

Metadata